Alternatif Gazetecilik Anlayışları: Çözüm Gazeteciliğinin Sosyolojik Boyutları

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10161136

Keywords:

Yeni Medya Araştırmaları, Gazetecilik, Çözüm Gazeteciliği, Haber Sosyolojisi

Abstract

Geleneksel gazetecilik anlayışının dönüşümü, barış, hak, yurttaş ve çözüm gazeteciliği gibi yeni gazetecilik uygulamaları ile hız kazanmıştır. Geleneksel gazetecilik anlayışına alternatif olarak geliştirilen bu yaklaşımlar, yalnızca gazetecilik mesleğinin ve kitle iletişim araçlarının bir alternatifi olarak değerlendirilemez. Bu araştırmada, alternatif gazetecilik anlayışlarının ortaya konulması ve çözüm gazeteciliğinin sosyolojik açıdan değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Sosyolojik unsurlar ise geleneksel gazetecilik anlayışı ile alternatif gazetecilik uygulamalarının yapısal (etkileşimsel) açıdan karşılaştırılması ile ortaya konulmuştur. Ulaşılan sonuçlara göre çözüm gazeteciliği, habere atfedilen anlamın değişmesine öncülük eden diğer gazetecilik türlerine (barış, hak, yurttaş, yapıcı, katılımlı) kıyasla oldukça kapsamlıdır. Bu farkı oluşturan temel hususlar ise, çözüm gazeteciliğinde aktif katılım ve habere atfedilen anlamın değişmesine ek olarak; bilinçli farkındalık oluşturma, toplumsal sorumluluk anlayışının gelişmesi, durum-vaka perspektifi sunması, kurum ve yapıların dönüşmesi, aktif eleştiri anlayışının oluşturulması ve sürdürülebilirlik gibi katkıların bir arada bulunmasıdır.

References

Alankuş, S. (2013). Yeni Habercilik Arayışları: Hak Odaklı Habercilik, Yurttaş Gazeteciliği, Barış Gazeteciliği. İçinde S. Alankuş (Der.), Yeni Habercinin El Kitabı Gazeteciliğe Başlarken Okuldan Haber Odasına (s. 98-135). İstanbul: IPS.

Budak, E. (2022). Haberciliğin Odak Noktası Yapıcı Gazetecilik ile Değişiyor mu? Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, (8), 248-267.

Çetinkaya, A. (2017). Çevrimiçi Gazetecilikte Fikri Mülkiyet Hakları Sorunu. Online Akademik Bilgi Teknolojileri Dergisi. 8(30). 74-77.

Çetinkuş, H. ve Keleş, N. (2018). Muhabir. İstanbul: Anadolu Ajansı Yayınları.

Dağ, P. (2017). Küresel Gazeteciliğin Geleceği: Veri Gazeteciliği. B. Kalsın (der.) Tüm Boyutlarıyla İnternet Gazeteciliği. (282). Ankara: Gece Yayınları.

Dağtaş, E., Şirvanlı, T. (2020). Anaakım medya karşısında alternatif medya yayıncılığı: Ünsal Ünlü’nün Patronsuz” Programı Örneği, Intermedia International E-journal, 7 (13), 317-337.

Değirmencioğlu, G. (2011). Yerel Basında Yeni Medya ve Sosyal Paylaşım Sitelerinin Kullanımı: Kocaeli’de Yayımlanan Yerel Gazetelerin İnternet Siteleri Üzerine Bir İnceleme. AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, 2 (5), 19-31.

Değirmencioğlu, G. (2016). Dijitalleşme çağında gazeteciliğin geleceği ve inovasyon haberciliği. TRT Akademi, 1(2), 590-606.

Filibeli, T.E. (2018). Kullanıcı Türevli İçerik ve Yurttaş Medyası: Haberin Dönüşümü, Sınırlar ve Olanaklar. Akdeniz İletişim Dergisi. 1(29). 456.

Fuchs, C. (2010). Alternative Media as Critical Media. European Journal of Social Theory, 13(2), 173-192.

Hülür, H. ve Yaşın, C. (2017). Yeni Medya ve Gazeteciliğin Geleceğini Çerçevelemek, Yeni Medya Geleceğin Gazeteciliği, Ed. Himmet Hülür ve Cem Yaşın, Ankara: Ütopya Yayınevi, ss.9 – 38.

Kalsın, B. (2016). Geçmişten Geleceğe İnternet Gazeteciliği: Türkiye Örneği. Akademik Sosyal Bilimler Çalışmaları Dergisi. 3(42). 86-87.

Kalsın, B. (2017). Robot Gazeteciliğinin Yükselişi: Haber Odalarının Yeni Çalışanları. B. Kalsın (der.) Tüm Boyutlarıyla İnternet Gazeteciliği. (26). Ankara: Gece Yayınları.

Kavaklı, N. (2018). Drone’ların Gazetecilikte Kullanımı: Drone Haberciliğinin Olanakları, Zorlukları ve Sınırları. Erciyes İletişim Dergisi. 5(3). 163, 164.

Kazan, H. (2019). Dijital Çağda Gazetecikte Yeni Kavramlar: Robot Gazeteciliği, Veri Gazeteciliği, Hiper Yerel Gazetecilik. Z. Özdemir ve A. Çetinkaya A. (der.) Dijital Çağda Habercilik. (109). İstanbul: Der Yayınları.

Kırık, A.M. ve Yegen, C. (2017). Değişen Habercilik Pratikleri Çerçevesinde Sosyal Medyada Yurttaş Gazeteciliği, B. Kalsın (der.) Tüm Boyutlarıyla İnternet Gazeteciliği. (103-104). Ankara: Gece Yayınları.

Knight, M. (2015). Data Journalism in the UK: A Preliminary Analysis of Form and Content, Journal of Media Practice.

Lewis, S. C., & Westlund, O. (2014). Big data and journalism: Epistemology, expertise, economics, and ethics. Digital Journalism, 3(3), 447–466.

Lewis, S. C., Zamith, R., & Hermida, A. (2013). Content analysis in era of big data: A hybrid approach to computational and manual methods. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 57(1), 34–52.

Timisi, N. (2020). Dijital Medya Deneyim ve Tanıklık. İçinde T. Durna, M. Binark ve G. Bayraktutan (Der.). İletişim Hakkı ve Yeni Medya: Tehditler ve Olanaklar (s. 23-50). Ankara: um:ag.

Uzun, R. (2006). Gazetecilikte Yeni Bir Yönelim: Yurttaş Gazeteciliği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (16). 646.

Ünal, D. (2020). Yeni Medyada Gazeteciliğin Dönüşümüne Dair Nitel Bir Araştırma. 19 Mayıs Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (3), 238-253.

Westlund, O. (2020). What is digital journalism studies? Oxford, UK: Routledge, Taylor & Francis Group.

Williams, R. (1993). Kültür (1. baskı). (A. Suavi, Çev.). Ankara: İmge Kitabevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 1981).

Williams, R. (2003). Televizyon, teknoloji ve kültürel biçim. (1. baskı) (A. U. Türkbağ, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 1974).

Yanık, A. (2016). Yeni Medya Nedir Ne Değildir. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9 (45). 904.

Youngblood S. (2017). Peace journalism principles and practices: responsibly reporting conlicts, reconciliation, and solutions. New York: Routledge.

https://www.solutionsjournalism.org/ Erişim Tarihi: (01.04.2023)

Published

2023-11-13

How to Cite

ERGÜL GÜVENDİ, N. . (2023). Alternatif Gazetecilik Anlayışları: Çözüm Gazeteciliğinin Sosyolojik Boyutları. Ulusal Ve Uluslararası Sosyoloji Ve Ekonomi Dergisi, 5(3), 464–472. https://doi.org/10.5281/zenodo.10161136