Toplumsal Eylem Sosyolojisi Ve İşlevselcilik Açısından Yurttaş Haberciliği

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10161557

Keywords:

Yurttaş Haberciliği, Yeni Medya, Toplumsal Eylem Sosyolojisi, İşlevselcilik

Abstract

ÖZET

Bu araştırmada toplumsal eylem teorisi açısından yurttaş habercilik anlayışının değerlendirilmesi amaçlamıştır. Bu amaçla haber üretim süreçleri, toplumsal etkileşim, medya, toplumsal katılım ve toplumsal değişim süreçleri Bourdieu ve Weber’in toplumsal eylem teorileri bağlamında değerlendirilmiştir. Ulaşılan sonuçlara göre yurttaş habercilik anlayışının temel işlevleri, yurttaşların siyasi, politik vb. güç unsurlarından bağımsız, objektif haberlere ulaşması, ifade özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılması, çok seslilik, kamusal alanın çeşitlenmesi, bilgiye erişim imkanlarının artması, deşifre etme ve gözetleme işlevleri, dinamik bir toplum yapısının oluşması, reklam vb. kaygıların ortadan kaldırılması, karşıt veya yandaş oluşumlardan sakınılması, medya hiyerarşisi ve tekelleşme gibi sorunların çözümü, yurttaşların nesne olmaktan çıkıp, özne olarak konumlandırılması ve katılımcı, demokratik, çözüm odaklı gazetecilik anlayışının oluşturulmasıdır.

References

Alver, F. (2007). Gazeteciliğin Kuramsal Temelleri, İstanbul: Beta Yayınları.

Alver, F. (2011). Gazetecilik Bilimi ve Kuramları, İstanbul: Kalkedon Yayınları.

Arık, E. (2013). Yurttaş gazeteciliğinin günümüzdeki görünümü: Twitter gazeteciliği. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (36), 273-287.

Aron, R. (2010), Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, Çev. Korkmaz Alemdar, 8. Basım, İstanbul: Kırmızı Yayınları.

Ağır, İ. (2023). Yeni Medyanın Haber Üretim Sürecine Etkisi ve Haber Üretim Süreçlerinde Yaşanan Değişim. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 9 (14), 1-12.

Atabek, N. Dağtaş, E. (1998). Kamuoyu ve İletişim, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim, Salık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları.

Bardoel, J. (1996). Beyond journalism: A profession between ınformation society and civil society. European Journal Of Communication, 11(3), 283-302.

Bardoel, J., ve Deuze, M. (2001). Network journalism: Converging competencies of old and new media professionals. Australian Journalism Review, 23(2), 91-103.

Barrett, O. ve Braham, P. (1995). Media, Knowledge and Power, London: Routledge.

Bayraktutan Sütcü, G. (2007). İktidar Müzelerinin Sanal Uzamdaki Varlığı Üzerinden Siyasal İletişimi Yeniden Düşünmek, Yeni Medya Çalışmaları, Der: Mutlu Binark, Ankara: Dipnot Yayınları.

Bayram, P. (2022). Dijital Çağda Gazetecilik: Geleneksel ve Dijital Gazetecilik Pratiklerinin Karşılaştırılması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2022 (58), 153-169.

Bozarth, J. (2010). Social Media For Trainers, San Francisco: Pfeiffer Publish.

Çakır, H. (2007). Gazeteciliğe Giriş, Konya: Tablet Yayınları.

Çoban, B. (2011). “Toplumsal Hareketler ve Yeni Alternatif Radikal Medyalar”, Yeditepe Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, No, 14.

Çoban, H. (1997). Bilgi Toplumuna Planlı Geçiş, Ankara: İnkılap Yayınevi.

Dağtaş, E. (2007). Yurttaşlık Haklarının İnşası Ekseninde Eskişehir Yerel Basınından Online (Çevirimiçi) Bir Örnek: Midas Gazetesi, Yeni Medya Çalışmaları, Der: Mutlu Binark, Ankara: Dipnot Yayınları.

Erbaysal F. T. (2018). Kullanıcı türevli içerik ve yurttaş medyası: Haberin dönüşümü, sınırlar ve olanaklar. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi Özel Sayısı, 453-469.

Geray, H. (2003). İletişim ve Teknoloji: Uluslararası Birikim Düzeninde Yeni Medya Politikaları. Ankara: Ütopya.

Güz, N. (2005). Haberde Yönlendirme ve Kamuyou Araştırmaları. Ankara: Nobel Yayınları.

Güz, N. (2018). Media with Its News, Approaches and Fractions in the New Media Age, Internationaler Verlag der Wissenschaften. Berlin: Sage: 13-32.

Habermas, J. (1987). The Theory of Communicative Action, Lifeworld and Syste, A Critique of Functionalist Reason, Beacon Press, vol. II, Boston.

Henderson, K., & Cremedas, M. (2017). Are traditional journalism principles still alive and well in today’s local tv newsrooms? Electronic News, 11(4), 245-262.

Hepp, A. ve Loosen, W. (2019). Pioneer journalism: Conceptualizing the role of pioneer journalists and pioneer communities in the organizational re-figuration of journalism, Journalism,

İyiler, Z. (2009). Elektronik Ticaret ve Pazarlama-İhracatta İnternet Zamanı, Ankara: Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüt Merkezi.

Karaman, M., ve Önder, M. (2017). Yurttaş gazeteciliğinin ana akım medyaya etkisi: Whatsapp ihbar hatları örneği. Erciyes İletişim Dergisi, 5(2), 164-180.

Kuyucuoğlu, İ. (2015). Modern Sosyolojide İşlevselcilik-Eylemcilik Teorileri İkiliğini Aşma Çabaları, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (41) 243-270.

Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü, çev. Osman Akınbay ve Derya Kömürcü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.

Mattoni, A. ve Trere, E., (2014). Media Practices, Mediation Processes, and Mediatization in theStudy of Social Movements, Communication Theory, 24(3), 252-271.

Shoemaker, P. J. and Reese, S. D. (1996). Mediating the message: theories of influences on mass media content. Newyork: White Plains, N.Y.: Longman.

Soydan, E. ve Alpaslan, N. (2014). Medyanın Doğal Afetlerdeki İşlevi, İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi, (7), 53-64.

Sözer, C. (2012). Sosyal Medya Gücüyle Geleneksel Medyayı Değiştirmek Mümkün mü? Sosyal Medya Akademi, Ed: Tolga Kara, Ebru Özgen, İstanbul: Beta Yayınları

Stein, R. (2005). Media Power: Who is Shaping Your Picture of the World? Lincoln: Universe.

Şen, A. F. (2020). Bir dijital gazetecilik uygulaması olarak video gazeteciliği ve çevrimiçi haber videoları. İçinde Ö. Erkmen, B. Ataman, B. Çoban (Editörler), Yeni gazetecilik: mecralar, deneyimler, olanaklar, (ss. 177-214). Kafka Kitap.

Taşkıran, İ. ve Kırık, A. M. (2016). Gazetecilerin sosyal medyayı haber kaynağı olarak kullanımı: Medya profesyonellerinin bakış açılarını tespit etmeye yönelik bir araştırma, Intermedia International E-Journal, 3 (4), 213-241.

Tokgöz, O. (2012). Temel Gazetecilik. Ankara: İmge Kitapevi.

Toprak, A. (2009). Toplumsal Paylaşım Ağı facebook:" görülüyorum öyleyse varım!". İstanbul: Kalkedon Yayıncılık.

Törenli, N. (2005). Bilişim Teknolojileri Temelinde Haber Medyasının Yeniden Biçimlenişi: Yeni Medya, Yeni İletişim Ortamı. Ankara, Bilim ve Sanat Yayınları.

Uzun, R. (2006). Gazetecilikte yeni bir yönelim: Yurttaş gazeteciliği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16), 633-656.

Vardarlıer, P. ve Eren, E. (2013). Social Media's Role in Developing an Employees Sense of Belonging in the Work Place as an HRM Strategy. The Proceedings of 9th International Strategic Management Conference. Riga: Elsevier, 852-860.

Vardarlıer, P. ve Zafer, C. (2019). Medya ve Toplum. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22 (2), 355-361.

Werner J. S. and James W. T. (1994). İletişim Kuramları: Kökenleri, Yöntemleri ve Kitle İletişim Araçlarında Kullanımları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları

Yücesan, G. ve Özdemir, A. M. (2008). Sermayenin Adaleti: Türkiye'de Emek ve Sosyal Politika. Ankara: Dipnot Yayınları.

Published

2023-11-13

How to Cite

ERGÜL GÜVENDİ, N. . (2023). Toplumsal Eylem Sosyolojisi Ve İşlevselcilik Açısından Yurttaş Haberciliği. Ulusal Ve Uluslararası Sosyoloji Ve Ekonomi Dergisi, 5(3), 473–481. https://doi.org/10.5281/zenodo.10161557